ಬೆಂಗಳೂರು:
ಭಾರತೀಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಡಳಿತ ಸಂಸ್ಥೆ (IIPA) ನಡೆಸಿದ 2023-24ರ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳು ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅನುಕರಣೀಯ ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.
ಐಐಪಿಎ ವರದಿ, ‘ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣದ ಸ್ಥಿತಿ – ಸೂಚಕ ಪುರಾವೆ ಆಧಾರಿತ ಶ್ರೇಯಾಂಕ’ವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಸಚಿವಾಲಯದ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಪ್ರೊ. ಎಸ್‌ಪಿ. ಸಿಂಗ್ ಬಘೇಲ್ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾರೆ ಪಂಚಾಯತ್ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಮತ್ತು ಆರು ಆಯಾಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಚೌಕಟ್ಟು; ಕಾರ್ಯಗಳು; ಹಣಕಾಸು; ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರು; ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ. ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ‘ಹಣಕಾಸು’ ಮತ್ತು ‘ಜವಾಬ್ದಾರಿ’ಯ ಪ್ರಮುಖ ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
ಸೂಚಕಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ರಾಜ್ಯದ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಲಂಬ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುವಾಗ ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.
15 ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಸಹಾಯ ಧನವನ್ನು ಸಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಹಣವನ್ನು ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆಯೇತರ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳು ಗರಿಷ್ಠ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
‘ಜವಾಬ್ದಾರಿ’ ಆಯಾಮದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವು ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ‘ಸಾಮಾಜಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆ’ ಮತ್ತು ‘ಗ್ರಾಮಸಭೆ’ಯ ಸೂಚಕದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ‘ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರ’ ಆಯಾಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯವು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಅನುಮೋದಿತ ಹುದ್ದೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪಂಚಾಯತ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ಒಂದಾಗಿದೆ.
‘ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ’ ಆಯಾಮದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯವು ಅಗ್ರ ಹತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತ, ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
