ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿವಿಧ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗೋವಿನಜೋಳ ಬೆಳೆಯ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಫಾಲ್ ಆರ್ಮಿ ವರ್ಮ್ ಸೈನಿಕ ಹುಳುವಿನ ಹೊಸ ಪ್ರಭೇದದ ಬಾಧೆ ಕಂಡುಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸೈನಿಕ ಹುಳುವನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಸ್ಪೋಡಾಪ್ಟೆರಾ ಫ್ರೂಜಿಪೆರಡಾ (Spodoptera frugiperda)ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಫಾಲ್ ಆರ್ಮಿ ವರ್ಮ್ Fall Army worm ) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹುಳುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಲದ್ದಿ ಹುಳು ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ :- ಪತಂಗವು ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಬೂದು ಮತ್ತು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನ ರೆಕ್ಕೆಗಳು ಬೆಳ್ಳಿ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಸಣ್ಣದಾದ ಕಪ್ಪು ಗೆರೆಯು ರೆಕ್ಕೆಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಪತಂಗದ ಜೀವನ ಅವಧಿಯು 17-21 ದಿನಗಳಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಹೆಣ್ಣು ಪತಂಗವು 1500-2000 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಪ್ರತಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ 100-200 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತದೆ. 2-3 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಮರಿಗಳು ಹೊರಬರುತ್ತವೆ. ಮರಿಹುಳುಗಳು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ತೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಹಸಿರಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಹುಳುಗಳು ಕಂದು ಬಣ್ಣದಿದ್ದು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಙ ಆಕಾರದ ಗುಳಿ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹುಳುವಿನ ಕೊನೆಯ ಸೆಗ್ಮೆಂಟ್ನ 4 ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಸಮಾನಾಂತರದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಹುಳುವಿನ ಅವಧಿಯು 14 (ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ) ರಿಂದ 30 (ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ) ದಿನಗಳಾಗಿದ್ದು ನಂತರ ಕೋಶಾವಸ್ಥೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಕೋಶಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಳುಗಳು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ 2-8 ಸೆಂ.ಮೀ ಆಳದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಕೋಶಾವಸ್ಥೆಯು 8-9 ದಿನಗಳ (ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ), 20-30 ದಿನಗಳು (ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ) ಅವಧಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಮರಿಹುಳುಗಳು ಮೊದಲು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಕರೆದು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ ನಂತರ ಕಾಂಡ ಕೊರೆಯುವ ಕೀಟದಂತೆ ಸುಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ರಂದ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ತಿಂದು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:-
ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪೀಡೆ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡು, ಕೀಟದ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಹರಡುವಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವುದು.
ಗುಂಪಾಗಿ ಇಟ್ಟಿರುವ ಮೊಟ್ಟೆ ಹಾಗೂ ಮರಿಹುಳುಗಳನ್ನು ಕೈಯಿಂದ ಆಯ್ದು ನಾಶಪಡಿಸುವುದು.
ತತ್ತಿ ಪರಾವಲಂಬಿ ಕೀಟಗಳಾದ ಟ್ರೈಕೋಗ್ರಾಮ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಮೋನಸ್ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ ಕೀಟದ ತತ್ತಿಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವುದು.
ಕೀಟ ಬಾಧೆ ತೀವ್ರತೆ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಾಗ ಅಥವಾ ಮರಿ ಹುಳಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಬೇವಿನ ಮೂಲ ಕೀಟನಾಶಕವಾದ ಅಜಾಡಿರಕ್ಟಿನ್ 5 % ಇ.ಸಿ. @ 0.5 ಎಂ.ಎಲ್/ಲೀ ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಕೀಟನಾಶಕವಾದ ನ್ಯುಮೋರಿಯಾ ರಿಲೇ ಶಿಲೀಂಧ್ರವನ್ನು 2 ಗ್ರಾಂ. ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣಮಾಡಿ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದು.
ಕೀಟದ ತೀವ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚಾದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಬೆಳೆದ ಹುಳುಗಳನ್ನು ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಡಲು ಕೀಟನಾಶಕಗಳಾದ ಇಮಾಮೆಕ್ಟಿನ್ ಬೆಂಜೋಯೇಟ್ 5 % ಎಸ್.ಜಿ. @ 0.4 ಗ್ರಾಂ/ಲೀ, ಥಯಾಮೆಥೋಕ್ಸಿಮ್ 12.6 % + ಲಾಮ್ಡಸಹಲೋಥ್ರಿನ್ 9.5 % ಝಡ್.ಸಿ @ 0.5 ಗ್ರಾಂ/ಲೀ ಅಥವಾ ಬಳಸಿ ಕೀಟವನ್ನು ಹತೋಟಿ ಮಾಡುವುದು.
ಪಾಶಾಣವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬೇಕಾಗುವ ಪರಿಕರಗಳು:
ಕ್ರ.ಸಂ ವಸ್ತುಗಳು ಪ್ರಮಾಣ
01 ಗೋಧಿ ಅಥವಾ ಭತ್ತದ ತೌಡು 20 ಕೆ.ಜಿ
02 ಮೋನೋಕ್ರೋಟೋಫಾಸ್ ಅಥವಾ ಥೈಯೋಡಿಕಾರ್ಬ್ 36 Sಐ 250 ಮಿ.ಲೀ
03 ಬೆಲ್ಲ 2 ಕೆ.ಜಿ
04 ನೀರು 5 ರಿಂದ 8 ಲೀ
ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ: ಮೊದಲು ಬೆಲ್ಲವನ್ನು ಕುಟ್ಟಿ ಸಣ್ಣಗೆ ಪುಡಿ ಮಾಡಿ ನೀರು & ಥೈಯೋಡಿಕಾರ್ಬ್ ಅಥವಾ ಮೋನೋಕ್ರೋಟೋಫಾಸ್ 36 Sಐ (250 ಮಿ.ಲಿ) ಸೇರಿಸಿ ಬೆಲ್ಲ ಪೂರ್ತಿ ಕರಗುವವರೆಗೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಿಶ್ರ ಮಾಡಿ. ಈ ಮಿಶ್ರಣಕ್ಕೆ 20 ಕೆ.ಜಿ ಗೋಧಿ ಅಥವಾ ಅಕ್ಕಿ ತೌಡು ಸೇರಿಸಿ ತಂಬಿಟ್ಟು ಹದಕ್ಕೆ ಕಲಸಿ ಗಾಳಿಯಾಡದ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಡ್ರಮ್ಮಿನಲ್ಲಿ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಳ ಕಳಿಯಲು ಬಿಡಬೇಕು. ಈ ರೀತಿ ತಯಾರಿಸಿದ ವಿಷ ಪಾಶಾಣ ಆಹಾರವನ್ನು ಸಂಜೆ 5:00 ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ಪ್ರತಿ ಹೆಕ್ಟೇರಿಗೆ 50 ಕೆ.ಜಿ ಯಂತೆ ಸುಳಿ ಹಾಗೂ ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವಂತೆ ಎರಚಬೇಕು.
