ನವದೆಹಲಿ :
ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಇಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಮರೀಯಾ ಮಚಾಡೋಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ. ವೆನೆಜುವೆಲಾದ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮಾರಿಯಾ ಕೊರಿನಾ ಮಚಾದೊಗೆ ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. 2025ನೇ ಸಾಲಿನ ನೊಬಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ 244 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರು ನಾಮಿನೇಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಹೆಸರು ಸಹ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇದೀಗ ಅವರಿಗೆ ಭಾರೀ ನಿರಾಸೆ ಉಂಟಾಗಿದೆ.
ವಿಜೇತರನ್ನು ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ತಜ್ಞ ಸಮಿತಿಗಳು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಬಹುಮಾನಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಮ್ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಓಸ್ಲೋದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ – ಇದು ನೊಬೆಲ್ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಡನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೆ ನಡುವಿನ ರಾಜಕೀಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದೆ. ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಡೈನಮೈಟ್ ಸಂಶೋಧಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಉದ್ಯಮಿ ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ನೊಬೆಲ್ ಅವರ ಉಯಿಲಿನ ಮೂಲಕ ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿತ್ತು. 901 ರಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಗೆ ನೀಡಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಇವುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನಂತರ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಸ್ವೀಡನ್ನ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್, ರಿಕ್ಸ್ಬ್ಯಾಂಕ್ನಿಂದ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ನೆರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
