ನವದೆಹಲಿ :
ಇಂದಿನ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲ್ಲೂ ಭಾರತೀಯ ಕರೆನ್ಸಿ ಅಂದರೆ ರೂಪಾಯಿಯನ್ನ ಎಲ್ಲರೂ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಯಿಂದ 500 ರೂಪಾಯಿವರೆಗಿನ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ 1 ರೂಪಾಯಿ, 2 ರೂಪಾಯಿ, 5 ರೂಪಾಯಿ, 10 ರೂಪಾಯಿ, 20 ರೂಪಾಯಿ, 50 ರೂಪಾಯಿ, 100 ರೂಪಾಯಿ, 200 ರೂಪಾಯಿ ಮತ್ತು 500 ರೂಪಾಯಿ.
ಈ ನೋಟುಗಳಿಗೆ ಯಾರು ಸಹಿ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ? ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ ನೀವು ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತೀರಿ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ನೋಟುಗಳು ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಸಹಿಯನ್ನ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಬೇರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಬದಲಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕೊಂದು ವಿಶೇಷ ಕಾರಣವಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೋಟುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ 2016 ರಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆ ವೇಳೆ 500 ರೂಪಾಯಿ ಹಾಗೂ 1000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳನ್ನ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ 500 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಮತ್ತು ಹೊಸ 2,000 ನೋಟು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ. 200 ನೋಟು ಕೂಡ ಇದೆ.
ತರುವಾಯ ಮೇ 2023ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರವರೆಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಟೆಂಡರ್‌’ನಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ನೋಟುಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗವರ್ನರ್ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ನಾಸಿಕ್ ಮೈಸೂರು (ಕರ್ನಾಟಕ), (ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ) ಮತ್ತು ದೇವಾಸ್ (ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ), ಸಲ್ಬೋನಿ (ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ) ಗಳಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ರೆ, ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಹೊರಡಿಸಿದ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟನ್ನ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ನೋಟು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗವರ್ನರ್ ಬದಲಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಸಹಿಯನ್ನ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುವಾಗ, ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಕಾಗದವನ್ನ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಜಾಪ್ರಗತಿಯಿಂದ ತಾಜಾ ಸುದ್ದಿಗಾಗಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಗತಿ facebook page SUBSCRIBE ಮಾಡಿ
